FORUM HAWAJE

ChCemisia

Wigilia Bożego Narodzenia (wieczerza wigilijna, wieczór wigilijny, niekiedy też gwiazdka) (z łac. vigilia - czuwanie, straż) to w tradycji chrześcijańskiej dzień poprzedzający święto Bożego Narodzenia, kończący okres adwentu.

Korzenie tego święta sięgają prawdopodobnie obchodów Saturnaliów w starożytnym Rzymie, gdzie chrześcijaństwo się rozwijało, lub nawet świętowania przesilenia zimowego w epoce kamiennej.

Uroczystą kolację tego dnia przyjęło nazywać się również wigilią. Zwana ona jest też wilią, postnikiem, bożym obiadem, a na wschodzie kutią (od głównej potrawy).

ChCemisia

Daty obchodzenia Wigilii
W kościele Zachodu Wigilia Bożego Narodzenia jest obchodzona 24 grudnia. W kościołach wschodnich: greckokatolickim i prawosławnym 6 stycznia (w związku z posługiwaniem się kalendarzem juliańskim), a w Kościele ormiańskim - 5 stycznia.

[edytuj] Przebieg
Tradycyjnie wieczerza wigilijna rozpoczyna się wraz z pierwszą gwiazdką na niebie. Jest to symboliczne nawiązanie do Gwiazdy Betlejemskiej, oznaczającej narodziny Jezusa, którą na wschodniej stronie nieba ujrzeli Trzej Królowie.

Kolację, w polskiej tradycji postną, rozpoczyna łamanie się opłatkiem, składanie życzeń, a także modlitwa i czytanie fragmentu Ewangelii według św. Mateusza lub Łukasza dotyczącego narodzin Jezusa.

Na stole, przykrytym białym obrusem, z wiązką sianka pod spodem, ustawia się jedno nakrycie więcej, niż jest uczestników wieczerzy. Jest ono symbolicznie przeznaczone dla niezapowiedzianego gościa, natomiast dawniej dla ducha przodków. Niegdyś wigilijna kolacja była mocno związana ze światem duchów, a dusze zmarłych krewnych były szczególnie wyczekiwane tego wieczoru. Aby nie wyrządzić krzywdy przybyłym, nie należało zajmować miejsca bez jego uprzedniego zdmuchnięcia, bo mogła na nim już siedzieć dusza.

Zwyczaj stawiania dodatkowego nakrycia szczególnie upowszechnił się w XIX wieku, miał wówczas patriotyczną wymowę, w wielu domach miejsce to symbolicznie było zarezerwowane dla członka rodziny przebywającego na zesłaniu na Syberii.

[edytuj] Potrawy wigilijne
W zwyczajach wigilijnych obecnych było wiele elementów zaczerpniętych z pogańskiej obrzędowości, które w formie szczątkowej, nie zawsze uświadomionej, zachowały się do dnia dzisiejszego. Obecnie w kolacji wigilijnej związki z tymi wierzeniami zachowały się przede wszystkim w potrawach przyrządzanych głównie z ziaren zbóż, maku, miodu, grzybów, a więc typowych dla styp pogrzebowych oraz w trzymaniu pustego miejsca przy stole dla nieznanego gościa.

W zależności od regionu, tradycji rodzinnych, zestaw wigilijnych potraw jest różny, ale na wigilijnym stole powinny znaleźć się wszystkie płody ziemi. Potraw powinno być dwanaście. Każdej należy spróbować, co ma zapewnić szczęście przez cały rok. Do najbardziej typowych należą: barszcz z uszkami (wymiennie w niektórych regionach Polski z białym żurem lub zupą grzybową), ryby przyrządzane na różne sposoby, (z najbardziej tradycyjnym karpiem), smażonym i w galarecie, kapusta z grochem, pierogi z kapustą, paszteciki z grzybami, kotleciki z ryżu z sosem grzybowym, kluski z makiem, cukrem i miodem, kompot z suszonych owoców, zupa migdałowa czy z tradycji wschodniej kulebiak i kutia.

[edytuj] Inne zwyczaje wigilijne
Dzień wigilijny bogaty jest w zwyczaje i zabobony posiadające magiczną moc: jednym z nich był zakaz szycia, tkania, motania i przędzenia. Uważano je za czynności szczególnie lubiane przez demony wody, które mogły zjawić się wszędzie tam, gdzie zakaz złamano. Do dzisiaj przestrzega się, aby w Wigilię nie kłócić się i okazywać sobie wzajemnie życzliwość. Przetrwał też przesąd, że jeśli w wigilijny poranek pierwszym gościem w domu będzie młody chłopiec, przyniesie to szczęśliwy rok. Myśliwi tego dnia tradycyjnie udają się na polowanie, którego pomyślny wynik zapewni opiekę na cały rok patrona łowiectwa św. Huberta.

Nieodłącznym elementem kolacji wigilijnej jest obdarowywanie się prezentami, które w polskiej tradycji przynosi pod choinkę, w zależności od regionu: św. Mikołaj (centralna Polska), aniołek (Małopolska), Gwiazdor (Wielkopolska), dzieciątko (Górny Śląsk). Do tradycji należy również rodzinne śpiewanie kolęd. O północy w kościele odbywa się uroczysta msza zwana pasterką.

[edytuj] Obchody Wigilii w różnych krajach
Wigilia w polskiej obyczajowości jest świętem bardzo rodzinnym, powszechnie uważanym za najważniejszy dzień w roku. W wielu krajach nie ma takiego znaczenia. Podobnie jak w Polsce Wigilię obchodzi się na Litwie, w Czechach i na Słowacji.

Nieznany poza Polską (z wyjątkiem Litwy) jest zwyczaj łamania się opłatkiem. W wielu krajach nie ma postu, ani Pasterki, jak np. w USA, natomiast w Holandii pasterka jest jedyną mszą w roku, podczas której kościoły są pełne.

[edytuj] Europa
W Wielkiej Brytanii praktycznie Wigilii nie obchodzi się. W pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia charakterystycznym daniem obiadowym jest pieczony indyk z borówkami.
Wigilii nie ma również w Holandii i coraz częściej w Belgii, gdzie zamieniana jest na uroczyste śniadanie świąteczne w restauracji.
We Francji najważniejszy jest obiad świąteczny, z pasztetem z gęsiej lub kaczej wątróbki, ostrygami i wędzonym łososiem. Powszechnie podczas Wigilii jada się mięso, zwłaszcza indyka.
W Danii podczas Wigilii podaje się pieczoną kaczkę a na zakończenie ryż z owocami.
W Austrii na wigilijnym stole znajduje się karp lub kaczka, a w Niemczech kiełbaski i sałatka kartoflana.

[edytuj] Inne kraje
W krajach pozaeuropejskich związanych z katolicyzmem spotyka się rysy charakterystyczne dla danej kultury:

Boliwijczycy w Wigilię święcą własnoręcznie wykonane figurki. Następnie trwa całonocna zabawa.
W Kolumbii świętuje się już od 8 grudnia, przystrajając krzewy ozdobami i lampkami. Nie ma wieczerzy, ale po ostatniej mszy świętuje się przez całą noc.
W Meksyku, gdzie święta są obchodzone w atmosferze religijnej, typowym zwyczajem jest piniata.
Na Filipinach przez cały okres Adwentu zdobi się domy i ulice oraz przedstawia się szopkę z udziałem aktorów.
W Kamerunie, gdzie święta przypadają na okres wakacji i wzmożonych prac polowych, Wigilia jest dniem wolnym; pali się wówczas ogniska, czyta Biblię i śpiewa pieśni.
Źródło: "http://pl.wikipedia.org/wiki/Wigilia_Bo%C5%BCego_Narodzenia"

czarna_pantera

WIGILIA I PREZENTY POD CHOINKĘ...

W czasie świąt Bożego Narodzenia największy urok ma żywa prawdziwa choinka z lasu. Wybieramy ją zawsze spośród wielu choinek w lesie lub u sprzedawcy, a następnie przystrajamy wspólnie z całą rodziną tuż przed wieczerzą. Wigilia jest najpiękniejszym dniem w roku, kiedy wszyscy są dla siebie szczególnie mili, serdeczni i ciepli. Możemy długo siedzieć przy stole i rozmawiać z całą rodziną, a przede wszystkim możemy otwierać prezenty, które tego dnia znajdujemy pod choinką. Największy urok mają kolędy, gdyż wprowadzają w świąteczny nastrój wigilijny. Dzielenie się opłatkiem i składanie sobie życzeń to najważniejszy element kolacji wigilijnej. W wielu domach najmłodsze dzieci odgrywają również jasełka. Jest to wyjątkowe święto i wyjątkowy wieczór. Niewątpliwie niepowtarzalny urok ma pasterka. Już sam fakt, że rozpoczyna się o 12 w nocy, niesie ze sobą nastrój niezwykle tajemniczy i świąteczny. A kiedy ludzie w kościele zaśpiewają "Bóg się rodzi", ta niesamowita noc zmienia się w posłańca dobrej nowiny. Świąt Bożego Narodzenia nie można sobie wyobrazić bez mrozu i skrzypiącego śniegu, który tak bardzo kojarzy nam się z prezentami, gwiazdką, choinką i Św. Mikołajem. Kultywowanie tradycji bożonarodzeniowych w Polsce jest wciąż silne i niezmienne, choć coraz częściej zapominamy o najważniejszym przesłaniu tych świąt na rzecz konsumpcyjnych symboli naszych czasów.

PinaskaAaAaaa

ZWYCZAJE I TRADYCJA

Opłatek - łamanie się opłatkiem symbolizuje łamanie chleba przez Chrystusa w czasie ostatniej wieczerzy, zwyczajowo rozpoczyna je senior rodu bądź gospodarz domu.

Puste miejsce - według tradycji przy wigilijnym stole powinno znajdować się puste nakrycie dla nieznajomego, który może zapukać do naszych drzwi.

Sianko - pod wigilijnym obrusem powinna znajdować się garstka sianka, która symbolizuje żłóbek Pana Jezusa i ma zapewnić pomyślność w nowym roku.

Na wsi przetrwał też zwyczaj łamania się opłatkiem ze zwierzętami oraz wierzenie, że o północy zwierzęta mówią ludzkim głosem.

Prezenty - dawniej otrzymywano je tylko 6 grudnia, jednak pod koniec XVIII wieku, zwłaszcza w bogatych domach, zaczęto się także obdarowywać w wigilijny wieczór.

Do dziś przetrwało też wierzenie, że jeżeli w dzień wigilii pierwszym gościem w domu będzie mężczyzna, to przyniesie to szczęście i spokój temu domowi.